De explosie van de homerecording-markt heeft er voor gezorgd dat de platenmaatschappijen niet langer een monopolie hebben op opnamefaciliteiten. Een plaat maken kan je dus ‘even goed’ zelf. Toch kunnen de platenfirma’s nog steeds een zekere kwaliteitsstempel zetten en beschikken ze ook over een groot netwerk van ervaren en getalenteerde mensen die er voor kunnen zorgen dat jouw muziek en je carrière naar een hoger niveau getild kunnen worden. To sign a record deal or not to sign a record deal?

Muziek: (big) business!

Vaak hoor je het verwijt dat (major) platenlabels weinig geven om muziek en vooral veel om euro’s en dollars. Muziek is dan louter een product dat door een bedrijf (het label) geproduceerd, gedistribueerd en gepromoot wordt, met als enige doel om zoveel mogelijk winst te maken. Of dat verwijt terecht is of niet, het blijft een feit dat een label een business is en dat heeft enkele gevolgen. Zo zal het label enkel willen samenwerken als ze potentieel zien in je muziek en bijgevolg dus verwachten dat hun investeringen kunnen worden terugverdiend. In sommige gevallen gaan ze zelfs inspraak eisen in het artistieke proces om er voor te zorgen dat ze je muziek wel zeker ‘in de markt kunnen zetten’. 

Een voordeel van deze productgerichte aanpak is dat een label je muziek gaat promoten en marketen op een professionele manier. Zeker nu er zoveel (kwaliteitsvolle) muziek wordt gemaakt, wordt het alsmaar moeilijker om boven de massa uit te steken. Een gerichte marketingcampagne kan daar zeker en vast bij helpen. Een platenfirma kan niet enkel rekenen op een ploeg van communicatie- en marketingspecialisten, maar kan bovendien meestal gebruik maken van een uitgebreid netwerk van contacten binnen de sector. Muziekrecensenten, playlistsamenstellers, journalisten, radiomakers, programmatoren, mensen uit de tv-en filmwereld; een goed label kan je muziek rechtstreeks bij de mensen krijgen die er toe doen.

Little green bag

In eerste instantie, maar dit is erg afhankelijk van het soort overeenkomst dat de samenwerking beheerst, is een platenmaatschappij vaak louter een geldschieter. Net zoals je bij de bank een lening kan krijgen, kan je bij een label een budget krijgen om een plaat op te nemen. Om de metafoor even door te trekken, zal een platenfirma ook enkele garanties willen voor het risico dat ze nemen. Dit doen ze niet door een hypotheek op je huis te vragen, maar wel – onder andere – door opties en terugverdien-clausules op te nemen in hun overeenkomsten. Dit zorgt ervoor dat ze eerst hun kosten kunnen terugverdienen voordat ze jou moeten uitbetalen én dat je terug met hen moet samenwerken voor toekomstige releases in het geval van een succesverhaal. Als je vooral op zoek bent naar geld om je opnames te financieren, wees je er dan van bewust dat er ook andere manieren bestaan om een budget bijeen te sprokkelen. 

De kleine lettertjes

Als je in zee gaat met een platenmaatschappij, moeten er altijd enkele zaken op papier worden gezet, in de eerste plaats over je rechten. Zonder jouw toestemming mag een label of iemand anders jouw muziek niet zomaar uitbrengen of op een andere manier exploiteren. Je zal het label dus een 'licentie' moeten geven om bepaalde exploitaties van je muziek mogelijk te maken. Zulke licenties zijn vaak exclusief, wat wil zeggen dat het label vanaf dan als enige de nummers mag uitbrengen en verder gebruiken.

Denk steeds goed na voor je rechten op je muziek afstaat, meestal is het immers voor de totale duurtijd van het auteursrecht! Zeker als het over exclusieve licenties gaat, kan je jezelf grote beperkingen opleggen voor de toekomst.  Meer weten over de basics van een platendeal? Bekijk dan zeker onze video!

Online vs. offline 

De consumptie van muziek gebeurt grotendeels online. Voor een artiest is dat goed nieuws, want dat betekent dat je je muziek kan verspreiden zonder hoge kosten voor persing, packaging, dragers en distributie. Voor een kleine fee kan je een nummer op alle gangbare platformen krijgen via een aggregator. Dit maakt het super gemakkelijk om je muziek volledig in eigen beheer te releasen, maar het heeft er ook voor gezorgd dat er tal van kleine onafhankelijke labels ontstaan zijn die zich enkel op digitale releases richten, eventueel aangevuld met enkele zeer gelimiteerde oplagen in een exclusief fysiek formaat. Vooral in de elektronische muziekgenres is deze manier van werken eerder de regel dan de uitzondering. 

Wie enkel een digitale release ambieert, heeft tegenwoordig al de tools zelf in handen om dit tot een goed einde te brengen. Een succesvolle release vraagt wel een stevige promocampagne en als je alles zelf in handen houdt, moet je wel bereid zijn om er veel tijd en werk in te steken. Door een platenfirma onder de arm te nemen, kan je een paar van deze taken van je afschuiven, maar dit heeft natuurlijk weerslag op je mogelijke inkomsten. 

Digitaal mag dan wel in de lift zitten, we mogen niet vergeten dat er nog steeds mensen zijn die graag een fysiek product in hun handen hebben. De populariteit van bepaalde formaten hangt bovendien erg samen met genres. Je moet je dus zeker niet laten afschrikken door de extra werklast en kosten bij het produceren van fysieke dragers. De hulp van een label kan hiervoor zeker interessant zijn, maar met de juiste strategie kan elke artiest ook in eigen beheer een fysiek product uitbrengen en er nog wat aan over houden. 

Decide It Yourself 

De conclusie van het hele verhaal is dat alle nieuwe (en minder nieuwe) ontwikkelingen en technologieën in de muziekindustrie er voor gezorgd hebben dat het voor een artiest nog nooit zo gemakkelijk geweest is om voor een DIY-aanpak te kiezen. Maar ook de invulling van DIY is door de loop van de jaren wat verschoven. Je kan nog steeds alles zelf doen van het maken van de opnames, tot zeefdrukken van je artwork, tot het zelf kopiëren van je cd’s en ze rondbrengen naar de winkels, maar steeds meer artiesten kiezen voor een ‘Decide-It-Yourself’ aanpak. Je moet immers geen schrik hebben om bepaalde taken uit te besteden. Sommige mensen hebben nu eenmaal betere skills of een uitgebreider netwerk om efficiënt promo te voeren of om je producten bij je fans te krijgen. Het belangrijkste in de nieuwe DIY-cultuur is om zelf de controle te houden. 

Een strategie die bijvoorbeeld erg verstandig is, is om alles zo veel mogelijk zelf te doen tot het boven je hoofd dreigt te groeien. Op dat moment ga je op zoek naar betrouwbare partners, enkel voor die zaken waarvoor je die extra duw of de extra middelen nodig hebt. Door zo te werk te gaan, ben je er bovendien zeker van dat je een maximale return krijgt voor al je harde werk. Daarmee willen we zeker niet zeggen dat je moet wegblijven van de labels. Integendeel, een label kan hierbij een perfecte partner zijn, afhankelijk van de ambities die je hebt en hoeveel werk je zelf kan en wil steken in de niet-artistieke kant van je carrière. Wees je er wel goed van bewust welke kant je uit wilt en probeer op basis daarvan te beslissen of en wat voor een samenwerking het beste bij je past. 

Het is ook geen probleem om het veld wat te verkennen en af en toe ‘nee’ te zeggen. Probeer steeds te zoeken naar partners die volledig in je verhaal geloven. Je zal wel snel merken of die klik er is of niet. En als je toch niet zeker bent, moet je ook geen schrik hebben om eens een kans af te slaan. Als er één iemand gelooft in je muziek, is de kans groot dat je ook andere mensen overtuigd krijgt om mee in je verhaal te stappen. Misschien met een partner die beter bij je aansluit of misschien op een beter moment in je carrière.