Eigen beheer (DIY)

Helemaal onderaan de pyramide vinden we het eigen-beheerprincipe. Kort samengevat: je doet (en betaalt) alles zelf. Je zoekt zelf een studio en een engineer, zorgt ervoor dat de nummers opgenomen en gemixt worden, boekt vervolgens een masteringstudio, en regelt de persing van je platen. Daarna probeer je die ook zelf op streamingplatformen of in de winkels te krijgen en je voert er de nodige promo rond. 100% van de investering is voor jouw rekening, maar uiteraard ook 100% van de opbrengst. Sommige aggregators vragen een klein percentage op de royalty-inkomsten, anderen vragen een hogere instapkost voor het online verspreiden van jouw muziek.

Promo-overeenkomst

Een eerste vorm van samenwerking is die met een promotor of plugger. Die gaat met releases ‘pluggen’ bij redacties van geschreven pers of audiovisuele media, en soms ook bij labels en organisatoren. Veel labels hebben zo iemand in dienst, maar je kan ook een beroep doen op een freelance promotiemedewerker. Reken op een budget van 500 tot 1.500 euro (of meer), afhankelijk van de intensiteit en de duur van de promo die hij of zij moet doen. 

Lees hier meer over de promo-overeenkomst.

Distributieovereenkomst

Je kan ook in zee gaan met een distributeur, die ervoor zorgt dat de afgewerkte plaat in de winkels ligt en dat er voldoende promo rond wordt gevoerd. Als label kan je natuurlijk mettertijd ook zelf zo’n distributienetwerk opbouwen, maar dat veronderstelt wel dat je platen rondbrengt en ophaalt in heel België of zelfs in het buitenland. Zeker de eerste paar jaar is dat niet echt realistisch. Een distributeur levert zijn diensten in ruil voor een percentage op de opbrengst. Gemiddeld is dit zo’n 25% à 30% van de ‘Published Price to Dealer’ (PPD), zeg maar de groothandelsprijs.

Wanneer een label enkel digitale distributie aanbiedt, kan je jezelf de vraag stellen wat de meerwaarde daarvan is. Vaak is het dan een kwestie van een kwaliteitsstempel en/of breed netwerk. Als je eraan twijfelt of de distributiedeal jouw release een extra push kan geven, doe je het misschien beter zelf. Het is namelijk nog nooit zo gemakkelijk geweest om je muziek zelf te releasen op online platforms.

Lees hier meer over de distributieovereenkomst.

P&D (pressing & distribution)

De P&D deal is een distributieovereenkomst waarbij ook de persing van een fysiek product voorzien wordt. Meestal blijft digitale distributie ook buiten beschouwing. Het grote verschil met de licentieovereenkomst is dat er geen rechten overgaan en deze deals eerder worden gesloten door distributeurs dan door labels. 

Licentieovereenkomst

Bij een licentiedeal gaat de samenwerking tussen het label en de artiest iets verder. De artiest bekostigt zelf de opnames, de mixing en de mastering. Daarna ‘koopt’ het label een licentie om die plaat uit te brengen, in fysieke en/of digitale vorm. Het label bekostigt dus de persing (en de daarbij horende mechanische reproductierechten), de distributie en de promotie. In ruil houdt het label daarvoor zo’n 70% à 75% van de opbrengsten, al kan je voor digitale inkomsten een iets hogere royalty proberen onderhandelen. 

Lees hier meer over de licentieovereenkomst.

Joint venture

Als je een geniale release klaar hebt en beroep wilt doen op een label is ook de joint venture piste een optie. Dit betekent zoveel als een gelijke inbreng en gelijke winstverdeling. De artiest en het label investeren gelijk in de productie, distributie en promotie van een release en de winst die uit de inversteringen voortkomt wordt 50/50 verdeeld. Het financieel risico wordt gedeeld, waardoor het label zich meer kan focussen op het artistieke verhaal. Als de release aanslaat, hebben beiden partijen er even veel baat bij. Deze deals kunnen ook voor een kortere termijn worden afgesloten.

Artiestenovereenkomst

Als er over een platencontract wordt gesproken, hebben de meesten het over een artiestencontract. Daarbij neemt het label alle kosten op zich, van opname over mixing en mastering tot reproductie, distributie en promotie. Het gaat hier om een aanzienlijke investering, die uiteraard moet worden terugverdiend. Daarom gaan 80 à 90% procent van alle opbrengsten naar het label.

Lees hier meer over de artiestenovereenkomst.

360°-deal

De meest omvattende vorm van platendeal is het zogenaamde 360°-contract. Dat gaat nog een stuk verder: het label omringt de artiest met alle mogelijke ondersteuning, om op die manier van elk segment een graantje te kunnen meepikken. Zo zal het label (of noem het ‘de firma’) ook zorgen voor bookings en management, beheer van de website, ticketverkoop … Dit soort deals zijn wel meestal voorbehouden voor de Madonna’s en de Justin Biebers van deze wereld.

Publishing deal

Publishing heeft strikt genomen niets met platencontracten te maken, maar een publishingclausule maakt wel vaak een integraal deel uit van een licentie- of artiestencontract. Bij publishing of uitgave-overeenkomsten krijgt de uitgever een deel van de opbrengsten uit vermogensrechten op de songs die hij vertegenwoordigt. Kort gezegd: alles wat je via Sabam uitbetaald krijgt, zal met je publisher gedeeld worden. Bovendien zal de publisher als vertegenwoordiger van de song bepaalde exploitaties (zoals bv. synchronisatie, het koppelen van je muziek aan beeldmateriaal als reclamefilmpjes, videogames, …) rechtstreeks kunnen onderhandelen. De daaruit volgende inkomsten worden ook verdeeld tussen de auteur en de uitgever. In platendeals, vooral met de major labels, heb je ook vaak een publishingclausule. Omdat dit over auteursrechten gaat en niet over de opnamerechten moet er nog een aparte overeenkomst worden opgemaakt. Let op voor dergelijke clausules want het is een vak apart dat niet door om het even welk label kan worden vervuld. 

Lees hier meer over een publishingovereenkomst.