Het auteursrecht is een exclusief recht dat ontstaat bij het maken van ‘creaties’. Teksten, melodieën of beats zijn allemaal creaties op zich die beschermd kunnen worden door het auteursrecht. Dat betekent dat enkel de auteur/componist ervan het recht heeft om bepaalde dingen te doen met hun werk, of om anderen daar toestemming voor te geven. De voorwaarden voor de bescherming vind je hier.

Iedereen die meeschrijft aan een song is in principe auteur/componist en maakt aanspraak op auteursrechten. Naast de auteursrechten op de song bestaan er ook naburige rechten op de opname voor uitvoerende muzikanten en producenten. Als je solo artiest bent die alles zelf schrijft en inspeelt in de studio, kan je wel op beide soorten rechten aanspraak maken.

Het auteursrecht ontstaat automatisch vanaf het moment dat je een nummer maakt en blijft duren tot 70 jaar na de dood van de auteur. Als meerdere auteurs hebben meegeschreven aan hetzelfde nummer spreekt men van co-auteurschap. In dat geval worden de auteursrechten verdeeld en begint die 70 jaar te lopen na de dood van de langstlevende. Daarna vervalt het auteursrecht en komt het werk in het zgn. ’publiek domein’. Eens een song in het publiek domein terecht komt, mag iedereen het werk gebruiken (vb. samplen) zonder toestemming te vragen of een vergoeding te betalen. 

Het auteursrecht geeft een auteur/componist eigenlijk een verzameling van verschillende rechten. Deze rechten worden onderverdeeld in twee grote categorieën en verschillende subcategorieën: 

• Vermogensrechten zijn de rechten die te maken hebben met de economische exploitatie van je werk. Ze geven je de mogelijkheden om inkomsten te verwerven met je muziek. Deze vermogensrechten kan je overdragen of verkopen, bijvoorbeeld aan een uitgever (publisher) of een beheersvennootschap. 
• Morele rechten zijn rechten die heel nauw samenhangen met de persoon die het werk gemaakt heeft. Ze zijn over het algemeen ook heel moeilijk in geld te waarderen. Daarom zijn morele rechten ook niet overdraagbaar. Zelfs als je je vermogensrechten verkoopt, zal je altijd je morele rechten blijven houden.

Het auteursrecht in ons land wordt geregeld door het Boek XI, Titel 5 in het Wetboek van Economisch Recht (WER). De volledige tekst vind je hier.