Mijn masterscriptie begint met de rol van het auteursrecht in de muziekindustrie. Ik pas hierin algemene auteursrechtelijke principes toe op zelf gevonden voorbeelden uit de muziekwereld. Op die manier meen ik, mijn co-promotor Jozefien Vanherpe ging overigens akkoord, dat het eerste hoofdstuk van mijn thesis als een handleiding kan dienen voor muzikanten omtrent de juridische bescherming van hun werk. Verder kijk ik naar de staat van de muziekindustrie. Een muziekindustrie die gekenmerkt wordt door tegengestelde belangen van de belangrijkste actoren, de consument en de auteur. De consument wil zo veel mogelijk muziek tegen een zo laag mogelijke prijs. De auteur wil zo veel vergoed worden voor zijn intellectuele investeringen bij het maken van de muziek (uitzonderingen niet meegerekend). Vanuit het standpunt van de consument is er niets mis met de industrie. Muziek is overal en indien de consument dit wil gratis en legaal beschikbaar (zie YouTube of Spotify free). Vanuit het standpunt van de artiest vaart de industrie minder wel. Dit, deels omdat er te veel geld blijft hangen aan de vingers van tussenpersonen (zoals Youtube / Spotify of in het geval van licenties SABAM). Dit haal ik aan om de algemene werking van een blockchain duidelijk te maken: een blockchain is een gedecentraliseerde en onveranderlijke databank die transacties kan verifiëren en opslaan. Op die manier kan een blockchain de centrale functie van een tussenpersoon innemen. Onder andere in de muziekindustrie zou de technologie een rol kunnen spelen, waarbij de nadruk op kunnen ligt.

In mijn thesis onderzocht ik drie toepassingen van de blockchain: (1) consumptie aan de hand van een blockchain; (2) betaalde licentieverlening aan de hand van smart contracts en (3) een register voor auteursrechtelijk beschermde werken waaronder muziek(fragmenten). Bij elke toepassing had ik een aantal kritische opmerkingen. Bij toepassing (1) rees de vraag naar het incentive van de consument. Muziek is gratis beschikbaar voor wie wil en consumenten willen slechts betalen indien zij een praktisch voordeel verkrijgen. Dit voordeel is er voorlopig niet aan de hand van een blockchain-applicatie. Integendeel, het volatiele karakter van de gebruikte cryptocurrencies en het beperkte maatschappelijke belang van dergelijke munten schrikken consumenten af. Bij toepassing (2), is de gevoeligheid voor auteursrechtelijke inbreuken dan weer groot. Bij een blockchain-applicatie is er immers geen controle door SABAM, één van de redenen waarom publieke mededelers nu een licentie nemen. Bij toepassing (3) rijst het probleem van de onveranderlijkheid van een blockchain en het feit of hier wel een blockchain voor nodig is. Het auteursrecht heeft een zeer ontransparant karakter (dit wordt duidelijk naarmate men de thesis leest), waardoor een internationale en publiek toegankelijke databank wenselijk / noodzakelijk is. De onveranderlijkheid, een hoofdkenmerk van een blockchain, stelt echter een probleem. Zoals ik uitvoerig bespreek in mijn thesis is een aanpassing soms nodig omtrent het auteursrecht van een muziekwerk (overdracht, uitdoving, of ontkenning van bestaan door rechter in een geschil).

Hoewel in theoretisch vaak een mooi idee, lijkt de praktische toepassing op veel weerstand te botsen. Voornamelijk het incentive voor de consument, verklaard door de tegengestelde belangen, blijft uit. Zolang dergelijke prikkel er niet komt, lijkt de technologie geen invloed te hebben voor de muzikant en bijgevolg ook de muziekindustrie.