In oktober 2020 kondigde het Britse parlement een onderzoek aan naar de verdeling van inkomsten uit streaming en de positie van verschillende spelers binnen de muziekindustrie. Rechtstreekse aanleiding was de #brokenrecord-campagne die bij het begin van de coronapandemie werd opgestart door enkele artiesten. Door het wegvallen van live-inkomsten werd de aandacht terug volop gevestigd op uitbetalingen door streamingplatformen en de verdeling ervan.

De Digital, Culture, Media & Sports Comittee van het parlement begon aan een reeks hoorzittingen om te achterhalen hoe streamingplatformen inkomsten genereren en hoe die vervolgens via de verschillende royalty chains bij de rechthebbenden (uitvoerende artiesten, platenfirma’s, publishers, songwriters, beheersvennootschappen etc.) terecht komen. Zowat elke schakel uit de muziekindustrie kwam aan bod; vooral de hoorzitting met de 3 major labels deed veel stof opwaaien.

De commissie publiceert nu haar aanbevelingen in een lijvig rapport, dat je hieronder kan downloaden. Ruwweg 3 zaken vallen op:

• Het rapport pleit voor de invoering van billijke vergoeding op (bepaalde soorten) streams. Op die manier zouden uitvoerende artiesten, naast het deel royalty’s dat ze door hun platenfirma krijgen uitbetaald, ook een vergoeding voor de exploitatie van hun naburige rechten kunnen krijgen via de beheersvennootschappen. Dat systeem bestaat nu bv. al voor radio: in België int PlayRight die billijke vergoeding voor artiesten. Deze aanbeveling was al lang aangekondigd, maar leidt tot heel wat discussie: vooral labels zijn absoluut geen voorstander van billijke vergoeding op streaming, heel wat artiesten (o.a. grote namen als sir Paul McCartney en Coldplay) zijn dat wél.
• Vooral de major labels worden in het vizier genomen. Dat was al zo tijdens en na de hoorzitting, maar nu wordt hun positie in het rapport ook openlijk in vraag gesteld. De leden van de commissie roepen de regering op om de ‘marktdominantie’ van Sony, Universal en Warner te laten onderzoeken door de mededingingsautoriteiten. Meer specifiek de machtspositie van die labels ten opzichte van de artiesten die bij hen tekenen, en het gebrek aan transparantie over rechtstreekse deals die ze sluiten met de streamingplatforms is de commissieleden een doorn in het oog.
• Ook de safe harbour regelingen, waardoor platforms als YouTube die user generated content verdelen grotendeels beschermd worden tegen auteursrechtelijke inbreuken, worden opnieuw onder de loep genomen. Na de Brexit liet de UK eerder al weten de European Copyright Directive - die o.a. dit soort safe harbour regelingen wil wegwerken en diensten als YouTube aansprakelijk maakt voor inbreuken op het auteursrecht – niet te zullen omzetten in Britse wetgeving. Het rapport van de commissie erkent dat feit, maar dringt er wel heel erg sterk op aan dat er in de UK gelijkaardige wetgeving wordt aangenomen om user generated content platforms te dwingen om faire overeenkomsten af te sluiten en faire vergoedingen te betalen.

Dit rapport is niet bindend, in die zin dat het aanbevelingen bevat aan de Britse regering, die daar al dan niet op kan ingaan. En als ze op bepaalde aanbevelingen ingaan, moet daar ook nog de passende wetgeving voor ontwikkeld worden. In elk geval zorgt dit rapport opnieuw voor de nodige discussiestof, niet alleen in de UK maar ook daarbuiten.

Lees ook een uitgebreide samenvatting en aanvullende commentaar bij Complete Music Update.