Maart 2020. De wereld ziet er rooskleurig uit. Festivals maken zich op voor een wervelende zomer, bands repeteren zich de blaren op de handen voor rock- en popconcours, dj’s grasduinen op rommelmarkten door platenbakken, artiesten, backliners, technici zien hun festivalzomer aardig vollopen. En dan ineens niets meer. COVID-19 stuurt de troepen vooruit en houdt de samenleving in een houdgreep. Alles gaat op slot. Maandenlang. En terwijl de economie een voorzichtige, maar vastberaden heropstart kent, blijft het stil in het cultuurlandschap. Geen concerten. Geen festivals. Nergens.

Wie sinds de heropstart al naar een concert geweest is of er één georganiseerd heeft, kent het gevoel: same, same, maar totally different. De speelkansen blijven uit. Gelukkig springen ’s lands muziekzenders in de bres om het rock-’n-roll, pop- en dj-geweld een hart onder de riem te steken, en dat terwijl ook de zenders hun programmatie helemaal hebben moeten omgooien. Geen festivalzomer, geen concerten ... dat betekent een nogal drastische streep door de invulling van de zomerprogrammatie. Zowel StuBru, NRJ, MNM als Willy vonden dat artiesten meer verdienden dan de absolute leegte en creëerden via VI.BE kansen. Wij spraken met de muzieksamenstellers: Joris Jonckheer (Studio Brussel), Sven Sabbe (NRJ), Kevin Moens (Willy) en Manu Lammens (MNM).

Meteen maar even een open deur intrappen: het kan niet anders of corona heeft een enorme invloed gehad op de invulling van de zomerprogrammatie? “Jazeker”, steekt Joris van wal, “Corona heeft niet enkel een enorme impact op onze luisteraars en op de hele muziekwereld, maar ook op Studio Brussel. We hebben onze programmatie tijdens de lockdown meteen aangepast. Zo riepen we het tijdelijke programma Café Quarantaine in het leven, waarin elke avond een artiest live van bij hem/haar thuis een concertje of een dj-set speelde. Studio Brussel was de eerste om met #ikluisterbelgisch live een heus livestreamevent op poten te zetten: een online concertavond waarin telkens meer dan vijftien artiesten vanuit hun woonkamer, keuken of repetitiekot live hun ding deden. Het was een gigantisch succes.”

Jullie kozen er meteen voor om te focussen op de Belgische muziekscene.
Joris (StuBru): “Ja, omdat die zwaar onder corona te lijden heeft. Net daarom planden we een extra themaweekend rond Belgische muziek en lanceerden we met #ikluisterbelgisch een digitale muziekstream waar je non-stop de beste nieuwe Belgische muziek kunt ontdekken. Dat is niet iets waar we snel mee zullen stoppen. We vinden het als muziekzender belangrijk om initiatieven als LIVE2020, Sound Of Silence en Belgian Music Fund onder de aandacht te blijven brengen.”

Sven (NRJ): “Vanaf dag één hebben we het aandeel lokale artiesten in onze playlist aanzienlijk verhoogd, en ervoor gezorgd dat we elke dag tijdens #PlayLocal de nieuwste Belgische tracks voorstelden. Als zender hebben we onze programmatie helemaal moeten omgooien: NRJ Live Tour, de voorjaarsactie waarin we luisteraars over heel Europa naar hun favoriete artiesten stuurden, werd gecanceld. Doodjammer was dat, want niemand kon naar Dua Lipa, Harry Styles, Taylor Swift in Parijs, Berlijn of Oslo… en aangezien we niemand meer in de studio mochten ontvangen, hebben we onder de noemer NRJ Music Tour@Home livestreamconcerten georganiseerd, en uitgezonden via onze Facebookpagina. Er passeerden nogal wat internationale kleppers de revue, zoals The Black Eyed Peas, Jonas Brothers, Tones And I, Ava Max, John Legend … en lokaal talent, zoals Ibe, Milow, The Starlings, Glints, Tessa Dixson ... En met NRJ Shout Out mochten lokale verenigingen twee uur lang de platen kiezen, om hen een hart onder de riem te steken voor alle afgelaste events.”

Kevin (Willy): “We hebben bij het begin van de lockdown onze programmatie uitgebreid. Bij de start van Willy in oktober 2019 hadden we enkel op vrijdag presentatie. De eerste maandag van de lockdown zijn we het programma Homework opgestart, dagelijks gepresenteerd door Sofie Engelen en Annelies Orye. Op die manier konden we onze luisteraars in deze rare tijd gezelschap houden.”

Manu (MNM): “Ook bij MNM hebben we vrij snel de switch gemaakt om meer Belgische artiesten te programmeren. Het aandeel van Vlaamse artiesten ligt doorgaans rond de 20%, maar we hebben ervoor gekozen om dat op te krikken naar 25%. En op zoek te gaan naar nieuw jong Belgisch talent. Daar hebben we eigenlijk nooit verlegen om gezeten, want er is genoeg talent van eigen bodem om de dagen mooi mee te maken. Ik denk maar aan Laura Tesoro, Regi, Lost Frequencies ... Eén van de projecten die we hebben moeten afgelasten, was de finale van MNM Battle of Talents-contest die normaal gezien in De Centrale in Gent zou plaatsvinden. We hebben de vijf finalisten naar de studio uitgenodigd. Dina Ayada heeft die wedstrijd gewonnen. Haar hebben we dan ook de nodige aandacht gegeven.”

Enkel lege weides deze zomer. Geen festivals, dus ook geen liveverslaggeving. Er is een grote leegte. Hoe vangen jullie die op?
Joris: “Door vooral niet bij de pakken te blijven zitten. Zo heeft Stijn Van de Voorde een fantastische podcast gemaakt over 50 jaar Belgische festivalgeschiedenis. Verder hebben we wel uitgebreid verslag gedaan van de originele en kleinschalige events die wél konden doorgaan. En we kampeerden elke avond in eigen land op Camping Belgica, waar we meer dan honderd Belgische dj’s uitnodigden om hun zwoelste zomertunes te draaien.”

Sven: “Bij ons kon je zes weken lang luisteren naar NRJ Stage, waarin we zoveel mogelijk livetracks speelden van artiesten die die week op één van onze zomerfestivals hadden moeten staan. Om het festivalgevoel helemaal goed te krijgen, stuurden we wekelijks een lokale artiest naar de tuin van een luisteraar. Wij zorgden, uiteraard coronaproof, voor drank, hapjes en de goeie muziek. Optredens waren er van Noémie Wolfs, Metejoor, Milo Meskens, en we hadden zelfs een heuse mini-Tomorrowland met Yves V. In augustus hebben we onze donderdag- en vrijdagavond letterlijk uit handen gegeven. 18 jonge dj’s mochten telkens een uur lang hun set spelen. Dat was het ideale einde van de zomervakantie.”

Kevin: “Creatief zijn, dat was de boodschap. Marcel Vanthilt benaderde ons met een idee: hij wou de hele zomer lang een programma maken over de festivalmuziek die je deze zomer niet live te zien kreeg. Dat werd Rock Willy, dat je negen weken lang kon horen. Elke week stond één bepaald Belgisch festival centraal, Marcel draaide muziek van de huidige en vorige line-ups en mixte dat ook telkens met een groot buitenlands festival of een legendarisch festival uit het verleden zoals Woodstock.”

Manu: “Niet naar buiten kunnen, daar heeft iedereen toch wel wat van afgezien. Dat heeft zich ook vertaald naar de programmatie. Normaal gezien organiseren we tijdens de zomer elk jaar de dj-wedstrijd Start To DJ. Vorig jaar vond die plaats in Hasselt, en dit jaar wilden we dat opnieuw doen, maar dat ging niet. Ook hier hebben we de dj’s naar de studio uitgenodigd. Dat gaf een andere dynamiek, ja, maar het bleef wel leuk. Het spreekt voor zich dat we de winnaars blijvende aandacht zullen geven, en dat we hen niet aan hun lot zullen overlaten.”

Gedraaid worden is voor artiesten een heel belangrijke schakel in het vinden van optredens. Er zijn geen of nauwelijks concerten. Merken jullie dat in de toevoer van nieuwe releases?
Joris: “Er worden wel wat releases uitgesteld, maar aan goeie muziek is er gelukkig geen gebrek. Deze zomer schopten heel wat lokale artiesten het met hun nieuwe singles tot Catch of the Day op StuBru. Ikraaan, Bombataz, Teen Creeps, Abrahamblue, Sunday Rose, John Noseda, Crooked Steps, Crackups ... Dat toont aan hoeveel kwaliteit er ook in coronatijden te rapen valt.”

Kevin: “Net zoals Studio Brussel merkten we dat de releases werden opgeschoven of dat albums werden ingekort tot een EP, zoals die van Weezer en Admiral Freebee.”

Manu: “Voor MNM niet, neen. Wij zijn niet meteen een albumzender, maar draaien hoofdzakelijk singles. De toevoer daarvan is niet gestopt. Dimitri Vegas & Like Mike, Regi en consorten zijn singles blijven uitbrengen.”

Sven: “In het begin wel, ja, maar toen duidelijk werd dat de crisis langer zou duren dan een paar maanden, zagen we dat releases niet meer uitgesteld werden. Je zag ineens een omgekeerde beweging: door een gebrek aan festivals kregen we veel meer singles, net om de luwte van de zomer te counteren.”

Talent van eigen bodem heeft het zwaar te verduren. Jullie zenders wilden het Belgisch muzikale heir een hart onder de riem steken en zorgden via VI.BE platform voor kansen.
Joris: “We gebruiken VI.BE platform als inschrijvingstool voor onze talentenwedstrijden, zoals De Nieuwe Lichting. De voorbije zomer belden we op Studio Brussel elke week met een Belgische festivalprogrammator die zijn recentste ontdekking uit VI.BE aan onze luisteraars liet horen.”

Sven: “Sinds vorige maand gebruiken wij het platform om onze NRJ Next te vinden, lokaal talent dat wij een maand lang in de verf zetten. De bedoeling is om in het voorjaar een showcase te houden met alle NRJ Nexts, tenminste als corona dat toelaat. Als muzikant heb ik vroeger het kansenplatform vaak gebruikt en daardoor zeer coole dingen kunnen doen. Toen we beslisten om NRJ Next dit najaar opnieuw op te starten, kwamen we al snel bij VI.BE terecht. Het is fenomenaal hoevéél artiesten daar samen zitten, op zoek naar hun kans om gehoord te worden.”

Kevin: “Net zoals NRJ zijn wij nieuw op ’t platform, maar we wilden het wel al langer gebruiken. De eerste keer was voor de speciale Rock Rally-uitzendingen: alle geselecteerden kwamen via het platform bij HUMO terecht. Deze zomer hebben we een aparte actie opgezet: bands konden zich aanmelden om airplay te krijgen, in het ‘voorprogramma’ van Rock Willy. Annelies Orye stelde elke dag een nieuwe band of artiest voor, met een kort interview. Op die manier leerden de luisteraars 36 nieuwe acts kennen.”

Manu: “Wij zijn dan weer voor onze wedstrijd MNM Battle of Talents in zee gegaan met VI.BE. De winnares, Dina Ayada, kon dan ook rekenen op heel wat airplay. Zowel haar eerst als haar tweede single. En we hebben haar wie het online programma The Rise ook de nodige aandacht kunnen geven. Ze heeft dus, ondanks de coronacrisis, flink in de spotlight gestaan. Ook de dj-contest Start To DJ verliep via VI.BE. Daar is Voltage als winnaar uit de bus gekomen.”

Welke artiesten ontdekten jullie al op VI.BE platform?
Joris: “Via De Nieuwe Lichting ontdekten we fantastische talenten als Brihang, Tamino, Equal Idiots, Sons, Tessa Dixson en Portland. Maar ook Faces On TV, Milo Meskens, Ikraaan en Rhea kwamen we op het spoor dankzij hun demo’s voor De Nieuwe Lichting. Het is geweldig om hen dan enkele jaren later op het podium van de Lotto Arena, Rock Werchter of Pukkelpop te zien shinen. Wist je trouwens dat we ook Charlotte de Witte — toen nog Raving George — ontdekten via een Studio Brusselwedstrijd op VI.BE? Ze won bijna tien jaar geleden een dj-contest op StuBru, waardoor ze meteen ook de mainstage van Tomorrowland mocht platspelen.”

Wat zijn de selectiecriteria om voor deze of gene artiest te kiezen?
Joris: “We zijn bij Studio Brussel vooral op zoek naar nieuwe, frisse geluiden. Naar artiesten die iets anders durven te doen dan wat we al eerder hoorden. De demo’s die we binnenkrijgen voor De Nieuwe Lichting halen productioneel quasi allemaal een behoorlijk hoge standaard. Artiesten die ons weten te verrassen met een unieke sound of een song die ons van bij de eerste luisterbeurt van de sokken blaast, hebben dus een streepje voor. ’t Is een zalig gevoel om door demo’s te struinen en plots een stemgeluid of een riff te horen die je meteen naar de keel grijpt.”

Sven: “Idem hier: wij zoeken naar songs die onze aandacht trekken, naar artiesten met potentieel. Genre of leeftijd maakt weinig uit, zolang we maar iets voelen. Binnen NRJ stellen we met een aantal mensen een shortlist samen. Daarna luisteren we tijdens de playlistmeeting heel gericht naar elk nummer, en wikken en wegen elk nummer.”

Kevin: “Voor Willy zoeken we vooral in de pop/rock/singer-songwriterhoek. Willy heeft een duidelijke sound, dus de muziek van de artiest of band moet daar bij aansluiten.”

Manu: “De hitgevoeligheid is voor MNM erg belangrijk. En daarnaast kijken we naar de kwaliteit, de opname en of het Nederlands of het Engels goed zit. Maar we stellen ons vooral de vraag: gaat dit aanslaan bij het jonge publiek?”

Een nummer producen en uploaden is één ding, het live geloofwaardig neerzetten een ander: houden jullie daar rekening mee tijdens de selectie?
Joris: “Artiesten die De Nieuwe Lichting winnen, staan vaak nog aan het begin van hun carrière. Ze hebben dan al laten zien dat ze een goed radionummer kunnen schrijven, maar moeten zich live nog bewijzen. Daarom belonen we onze winnaars niet alleen met airplay, maar ook met professionele begeleiding. We werken sinds vorig jaar samen met Trix, waar een begeleidingsplan op maat wordt uitgewerkt met de winnaars. Ze kunnen er gebruikmaken van de studio, repetitieruimtes, repeteren met een professionele PA en podiumervaring opbouwen, voor zover corona dat toelaat. De winnaars krijgen verder advies van de experts bij VI.BE, zodat ze gewapend zijn om ook na de wedstrijd op hun eigen tempo te blijven groeien.”

Sven: “Wij luisteren in eerste instantie vooral naar de opname: is die goed genoeg voor de radio? Bij onze keuze denken we niet meteen na over hoe zij dat dan live vertalen. Al moet ik eerlijk zijn dat we daar nog niet in teleurgesteld geweest zijn. Het niveau van de muzikanten ligt in België heel hoog.”

Kevin: “Dat hangt bij onze zender af van de actie. Als het puur gaat om te draaien op Willy, zoals we deze zomer gedaan hebben, dan is alleen de kwaliteit en de productie van de song van belang.”

Hoe zien de toekomstplannen eruit?
Joris: “In het nieuwe radioseizoen zetten we heel wat artiesten achter de microfoon. Zeven selectors delen elke avond hun favoriete muziek: naast vaste waarden Thibault Christiaensen, Black Mamba, Stijn Van de Voorde, Jeroen Delodder en Rik De Bruycker hebben we er met Noémie Wolfs en Abattoir Anvers — het collectief van Faisal, Glints en Yong Yello — een pak muzikale collega’s bij. We verwelkomen met Lola Haro, Bibi Seck, Maxim Lany, Joyhauser, Klaps en Hakimm heel wat nieuw geweld achter onze dj-booth. Tussendoor gaat Stijn Van de Voorde in een gloednieuwe muziekquiz ook nog eens op zoek naar de King Of Pop (m/v/x/).”

Joris: “En we besteden ook heel wat aandacht aan Belgische muziek: Rik De Bruycker zendt met #ikluisterbelgisch elke zondag uit vanuit een andere Belgische muziekclub of concertzaal. We willen de clubs en muzikanten daarmee een extra hart onder de riem steken en vooral het signaal geven dat er ook in coronatijden geweldige muziek wordt gemaakt en dat het absoluut de moeite is om een coronaproof concertje mee te pikken. Voor die #ikluisterbelgisch clubtour hebben we de handen in elkaar geslagen met VI.BE, Clubcircuit en LIVE2020.”

Joris: “We starten dit najaar de zoektocht naar De Nieuwe Lichting 2021. Nieuw is dat we nog meer kandidaten in de kijker gaan zetten. Nu jonge artiesten minder mogelijkheden hebben om zich live te laten opmerken, willen we hen op Studio Brussel extra airplaykansen geven. Uit alle inschrijvingen selecteren we dit najaar al dertig talenten, die we voorstellen op de radio en van wie we een nummer draaien. Uit die dertig kiest onze vakjury daarna negen finalisten. Inschrijven is dus de boodschap. Dat kan nog tot en met 11 oktober. Doen!”

Sven: “Wij gaan het najaar met veel goeie moed tegemoet. De hele maand september staat in het teken van NRJ Kickstart. We willen daarin de positieve verhalen van het afgelopen half jaar benadrukken. In oktober richten wij onze blik een hele maand exclusief op hiphop en r&b, met ’s avonds heel veel gasten uit onze eigen Belgische scene.”

Kevin: “Sinds 31 augustus hebben we de eerste ‘volwaardige’ programmering op Willy, met dagelijkse programma’s van 7u tot 18u. Wim Oosterlinck is nieuw in de ochtend en elke werkdag zit er tijdens de avondspits iemand anders achter de microfoon: Marcel Vanthilt (ma), Stijn Meuris (di), Luc en Eppo Janssen (woe), Andries Beckers (do) en Cedric Maes van The Sore Losers (vr). Een flinke stap voorwaarts in het prille bestaan van Willy. De vibe rond ons nieuwe station is heel goed en we bouwen verder aan dit mooie nieuwe merk.”

Manu: “Ook wij zijn onlangs gestart met het nieuwe radioseizoen, en ook al ziet dat er wat anders uit, toch zijn we heel erg enthousiast. Elke vrijdag en zaterdag kan je bij MNM terecht voor MNM Party, waar we meer ruimte geven aan de Start To DJ-winnaars. En in MNM Juice willen we elke week nieuw hiphop en r&b-talent naar voren schuiven. Dus, ondanks de crisis kunnen we wel blijven radiomaken, en dat is toch het belangrijkste.”