De verfrissende inzichten die wij opvingen tijdens het vierde Netwerk Muziekgemeenten
Muziekcentrum Track in Kortrijk vormde de warme thuis voor onze bijeenkomst. Samen met vertegenwoordigers uit zo’n 30 gemeenten, steden en IGS’en gingen we in de voormiddag aan de slag rond de thema’s inclusiviteit & toegankelijkheid, fair pay en quick wins voor het ondersteunen van het lokale muzieklandschap. De middag bracht ons naar het gloednieuwe gebouw van De Stroate, een jeugdcultuurcentrum en open jongerenwerking waarbij hip hop in al haar expressievormen centraal staat. Na een welgekomen lunchbreak op het dak van De Kreun gingen we terug aan het brainstormen, ditmaal over de waarde van straatmuziek en de bestaande reglementeringen, hoe succesvol Lokale Helden organiseren en de recente ontwikkelingen omtrent nachtbeleid. Kortom, een geslaagde dag met veel nieuwe inzichten! We lijsten de belangrijkste hier op.
1 — Communiceer duidelijk over de toegankelijkheid van jouw evenement of zaal, óók wanneer iets niet toegankelijk is.
Toegankelijkheid is een belangrijk aspect bij het organiseren van evenementen en het runnen van zalen. Iedereen verdient de kans om optimaal te kunnen genieten van een concert, festival of clubnacht. Dit betekent dat je als organisator transparant moet communiceren over de toegankelijkheid van je evenement of zaal, óók wanneer iets niet toegankelijk is.
Door middel van duidelijke communicatie kunnen organisatoren laten zien dat zij begrijpen wat toegankelijkheid betekent en dat zij zich inzetten om een inclusieve omgeving te creëren. Dit kan gedaan worden door het verstrekken van informatie over bijvoorbeeld parkeermogelijkheden, rolstoeltoegankelijkheid, aanwezigheid van aangepaste toiletten en hulpmiddelen voor slechthorende of slechtziende bezoekers. Zelfs als sommige voorzieningen niet aanwezig zijn, is het belangrijk om dit te vermelden zodat alle bezoekers weten waaraan ze zich kunnen verwachten.
2 — Ontwikkel een gemeentelijk beleid over hoe je met uitbetalingen omgaat.
Hoeveel betaal je een band, solo-artiest of dj tegenwoordig? En wat zijn de opties om dit legaal te doen? De recentelijk hervormde KVR - nu AKV - is enkel bedoeld voor artiesten die optreden in amateurcontext (of beter: in de vrije tijd). Het is dus geen verloning voor artiesten die leven van hun vak, al kunnen professionele muzikanten wel via AKV betaald worden wanneer hun optreden in een amateurcontext plaatsvindt. Er zijn tal van andere mogelijkheden, zoals SBK’s, werken via taakloon of factureren als zelfstandige of factureren vanuit een rechtspersoon zoals een vzw of vennootschap. De verantwoordelijkheid ligt zowel bij de artiesten als bij de gemeente (opdrachtgever). Wat kan je nu al doen als gemeente? Ontwikkel een beleid voor hoe je met uitbetaling omgaat. Hier maak je bijvoorbeeld een onderscheid tussen beginners (KVR/AKV), semi-pro’s (KVR/AKV, SBK, factuur) en professionals (SBK, factuur).
3 — Lokale ambtenaren kunnen de manier beïnvloeden waarover we praten over de nacht.
Nachtleven wordt in de meeste gemeenten stiefmoederlijk behandeld. Kijk bijvoorbeeld naar het lokale fuifbeleid. Dit is in zowat iedere gemeente een beleid van ‘wat mag er niet’. Nachtleven staat voor ontmoeting, ontwikkeling, identiteitsvorming, ontspanning en een broeihaard waar nieuwe ideeën ontstaan. Uitdagingen als geluidsoverlast of alcohol en drugs moeten op een verstandige manier aangepakt worden, maar mogen nooit de kern van het beleid vormen.
Wat nog opviel: in kleinere gemeenten wordt nachtleven altijd benaderd vanuit jeugd. “Iedereen danste voor het eerst op een feestje in de eigen gemeente”. Gemeenten moeten ook die context kunnen bieden waarin jongeren veilig kennis kunnen maken met het uitgaansleven. Pas wanneer het nightlife-verhaal opschaalt (in de grotere steden) komt het terecht onder diverse departementen zoals cultuur, economie of jeugd.
4 — Quick win? “Als de berg niet naar Mozes komt, dan gaat Mozes maar naar de berg”.
Het is moeilijk om één quick win naar boven te halen. We onthouden bijvoorbeeld in de eerste plaats het belang om een positieve mindset uit te dragen ten aanzien van het muzieklandschap. Muziek spelen of evenementen organiseren in een gemeente waar ze je graag zien komen en empoweren, versus een gemeente waar je beschouwd wordt als potentiële overlast is een wereld van verschil. Geef artiesten en organisatoren dus steeds het gevoel dat je hen wilt steunen. Bied een luisterend oor voor nieuwe ideeën en wees trots op wat er leeft binnen je gemeente of stad. Maar concreet, een quick win: om lokaal talent te programmeren hoef je niet altijd grootse events op te zetten waarbij een grote druk bestaat om publiek aan te trekken. Ga eerder na welke lokale evenementen al een publiek op de been brengen en hoe je lokale artiesten hier een plek kan geven. Van de coverband op de braderie, tot singer-songwriters voor de opening van het toeristisch seizoen of de fanfare op de kampioenenmatch van de lokale voetbalploeg.
5 — Straatmuziek wordt vandaag niet voldoende naar waarde geschat.
Er vielen veel lessen te trekken uit de werkgroep rond straatmuziek. Als we één belangrijk algemeen inzicht kunnen destilleren: Straatmuziek krijgt vandaag lang niet de erkenning die het verdient. Straatmuziek lijkt vaak een parallelle wereld, naast het reguliere circuit van lokale podia, jeugdhuizen, concours, … Dat maakt straatmuziek echter niet minder waardevol. Je muziek op straat brengen voor een publiek van passanten is echt een métier en een unieke leerschool. Een laagdrempelige vorm van beginnen performen, die muzikanten enorm helpt groeien en bovendien de stad ook echt kan opfleuren. Hou daarom als stad zeker je bestaande beleid nog eens onder de loep en ga in dialoog met de muzikanten zelf, want zij ervaren veel drempels.
6 — Steden en gemeenten kunnen verschillende rollen aannemen bij de organisatie van Lokale Helden.
Voor veel artiesten is Lokale Helden de eerste keer dat ze op een podium kunnen staan. Deze laagdrempelige podia zijn van levensbelang voor artiesten om hun eerste stappen te kunnen zetten, maar dat betekent niet dat steden en gemeenten altijd zelf de organisator moeten zijn. Als initiator lanceren steden en gemeenten het idee voor het evenement en moedigen ze andere organisaties aan om deel te nemen, bv. voor een kroegentocht. Als facilitator kunnen ze de juiste randvoorwaarden scheppen, zoals het ter beschikking stellen van infrastructuur en het verlenen van vergunningen. Daarnaast kunnen steden en gemeenten als stimulator fungeren door prikkels uit te delen, bijvoorbeeld door subsidies te verstrekken voor de organisatie van evenementen. Als regisseur kunnen ze diverse actoren samenbrengen, samenwerking stimuleren, coördineren en kennis delen om de organisatie van Lokale Helden te optimaliseren. Lokale Helden biedt namelijk een unieke kans om de krachten te bundelen en samen te werken aan een bruisend lokaal muzieklandschap.
Interesse in een Popraad of om bij het netwerk aan te sluiten? Stuur een mailtje naar lokaal@vi.be.
Reclame